کد مطلب:48639 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:8

گنجینه پرسمان » قرآن

وقتي تنوين به واو برسد و يا تنوين به بأ برسد آيا ادغام و قلب صورت ميگيرد؟

اخفأ در لغت به معناي پوشاندن و مخفي كردن است. اخفأ در اصطلاح علم تجويد، اينگونه معنا ميشود: تلفظ حرف به همراه غنّه (غنّه صوتي است كه از خيشوم يا فضاي بيني خارج ميشود) در حالي كه آن حرف نه اظهار شود و نه ادغام; يعني اداي حرف در حالتي بين اظهار و ادغام به طوري كه بدون تشديد باشد.

نون ساكن و تنوين نزد پانزده حرف اخفأ ميشود كه عبارتند از: تأ، ثأ، جيم، دال، ذال، زأ، سين، شين، صاد، ضاد، طأ، ظأ، فأ، قاف و كاف. اين حروف را حروف ما بقي مينامند. زيرا اگر حروف يرملون (ي، ر، م، ل، و، ن) و حروف حلقي (ه، أ، ع، غ، ح، خ) و حرف بأرا از 28 حرف صامت عربي كم كنيم، پانزده حرف مذكور باقي ميمانند.(ر.ك: پژوهشي در علم تجويد، ابوالفضل علاّمي، ص 199ـ201.)

اقلاب: اقلاب در لغت يعني تبديل كردن و در اصطلاح عبارت است از: قلب نون ساكن و تنوين نزد حرف بأ به ميم خالص بدون ادغام.

توجه: از نظر تلفظ، تفاوتي بين ميم ساكن نزد حرف بأ مانند يعتصم بالله و نون ساكني كه به ميم تبديل شده، مانند: ئگن بورك وجود ندارد. ميم ساكن در هر دو حالت بايد اخفا شود.(ر.ك: همان، ص 199.)

اخفأ و اقلاب از احكام نون ساكنه است و براي اجراي صحيح و دقيق اين قواعد، به يادگيري شفاهي از استاد علم تجويد و قاري خبره نياز است و با كمك آنان فراگيري قواعد تجويد سادهتر خواهد شد.

بله، و در مثالهاي مذكور نيز قاعده تجويدي ادغام و قلب نون ساكن در حروف يرملون صورت ميگيرد.(براي آگاهي بيشتر ر.ك: حلية القرآن (قواعد تجويدي)، سيد محسن موسوي بلده، ج، ص 83ـ88، انتشارات شركت چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامي، تهران.)